Các Loại Vôi Dùng Trong Thủy Sản: Tìm Hiểu Ưu - Nhược Điểm

Trong nuôi trồng thủy sản, việc sử dụng vôi là một phương pháp quan trọng để cải thiện môi trường ao nuôi. Các loại vôi thủy sản phổ biến như vôi sống, vôi tôi, và vôi đá đều có tác dụng điều chỉnh pH, diệt khuẩn, và cải thiện chất lượng nước. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu và đảm bảo an toàn cho động vật thủy sản, cần chú ý đến liều lượng và cách sử dụng đúng cách. Việc hiểu rõ đặc điểm của từng loại vôi sẽ giúp người nuôi đưa ra lựa chọn phù hợp, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

1. Tìm hiểu về vôi trong thủy sản

Đôi nét về vôi dùng trong nuôi trồng thủy hải sản

Vôi thuỷ sản là một chất quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, được sử dụng rộng rãi để cải tạo ao nuôi, điều chỉnh môi trường nước và phòng chống dịch bệnh. Vôi có nhiều loại với công thức hóa học khác nhau, và mỗi loại có công dụng riêng biệt khi được sử dụng trong nuôi tôm, cá.

Những đặc điểm của các loại vôi được dùng trong thủy sản:

• Vôi sống (CaO): Là loại vôi nung có tính kiềm mạnh, thường được sử dụng để cải tạo môi trường ao nuôi bằng cách tăng độ pH của nước. Nên hạn chế sử dụng cho việc nuôi tôm, cá
• Vôi tôi (Ca(OH)₂): Đây là sản phẩm của vôi sống khi được ngâm trong nước, an toàn hơn nhưng vẫn duy trì khả năng tăng pH cho nước ao.
• Đá vôi (CaCO₃): Là loại vôi ít tan trong nước và thường được sử dụng để hạ phèn và khử trùng

Dolomite (CaMg(CO₃)₂): Chứa cả canxi và magiê, dolomite không chỉ điều chỉnh độ pH mà còn cung cấp các nguyên tố vi lượng cần thiết cho tôm, cá.

2. Vôi nung (CaO)

Vôi nung (CaO)

Vôi nung (CaO), còn được gọi là vôi sống, là một hợp chất hóa học có dạng bột màu trắng, thu được thông qua quá trình nung đá vôi (CaCO3) ở nhiệt độ cao. Vôi nung có công thức hóa học đơn giản là CaO, nhưng mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong nuôi trồng thủy sản.

Cơ chế tác dụng:

• Khử trùng, diệt khuẩn: Vôi nung khi tiếp xúc với nước tạo ra dung dịch kiềm mạnh (Ca(OH)2), có khả năng tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm, tảo độc gây hại cho tôm, cá.
• Nâng pH: Vôi nung là một trong các loại vôi làm tăng độ pH của nước, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của tôm, cá và ức chế sự phát triển của mầm bệnh.
• Ổn định màu nước: Vôi nung giúp kết tủa các chất lơ lửng trong nước, làm nước trong hơn, tạo điều kiện cho ánh sáng mặt trời xuyên qua, thúc đẩy quá trình quang hợp của thực vật thủy sinh.
• Cung cấp canxi: Canxi là một khoáng chất thiết yếu cho quá trình hình thành vỏ và xương của tôm, cá. Vôi nung bổ sung canxi vào nước, giúp tôm, cá phát triển khỏe mạnh.

Liều lượng và cách sử dụng:

• Xử lý nước trước khi thả giống: Rải đều vôi nung trên bề mặt ao với liều lượng 100-200kg/1000m3 nước, sau đó phơi ao 3-5 ngày.
• Sử dụng định kỳ trong quá trình nuôi: Hòa tan vôi nung với nước rồi tạt đều khắp ao với liều lượng 10-20kg/1000m3 nước, định kỳ 7-10 ngày/lần.

Lưu ý khi sử dụng:

• Không sử dụng quá liều lượng: Vôi nung có tính kiềm mạnh, sử dụng quá liều có thể gây hại cho tôm, cá.
• Quan sát tôm cá sau khi sử dụng: Nếu thấy tôm cá có biểu hiện bất thường, cần ngừng sử dụng vôi nung và tìm nguyên nhân.
• Cách xử lý khi vôi sống trong nước: Nếu lỡ tay làm rơi vôi sống xuống nước, cần nhanh chóng vớt ra ngoài để tránh gây bỏng cho tôm, cá.

Ưu điểm và nhược điểm:

• Ưu điểm: Giá thành rẻ, dễ sử dụng, hiệu quả cao trong việc cải thiện môi trường nước và phòng ngừa dịch bệnh.
• Nhược điểm: Tính kiềm mạnh, cần sử dụng đúng liều lượng và cách sử dụng.

Vôi nung là một giải pháp hiệu quả và kinh tế trong nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất.

3. Vôi tôi Ca(OH)2

Vôi tôi (Ca(OH)2)

Vôi tôi, hay còn gọi là canxi hydroxit, là một trong các loại vôi phổ biến có công thức Ca(OH)2. Chất này thường tồn tại dưới dạng bột trắng mịn, không mùi, thu được từ quá trình tôi vôi sống (CaO) với nước.

Cơ chế tác dụng của vôi tôi tương tự như vôi nung, tuy nhiên quá trình diễn ra chậm hơn, giúp môi trường ao nuôi ổn định hơn. Trong nuôi trồng thủy sản, vôi tôi được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng cải thiện chất lượng nước và đáy ao.

Để xử lý đáy ao, bà con có thể rải đều vôi bột với liều lượng 500-700 kg/ha, sau đó phơi ao từ 3-5 ngày. Khi bón lót trước khi thả giống, liều lượng khuyến cáo là 100-150 kg/ha.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất và đảm bảo an toàn, cần lưu ý một số điểm khi sử dụng vôi tôi:

• Đầu tiên, bảo quản vôi ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt để không làm giảm chất lượng.
• Tuyệt đối tuân thủ liều lượng khuyến cáo, tránh lạm dụng gây hại cho môi trường ao nuôi và vật nuôi.

Ưu điểm của vôi tôi là giá thành rẻ, dễ kiếm, dễ sử dụng, hiệu quả kéo dài. Tuy nhiên, nhược điểm là tác dụng chậm, không phù hợp khi cần xử lý cấp bách. Bên cạnh đó, việc sử dụng quá liều có thể làm tăng pH nước, gây hại cho thủy sản. Đây là một giải pháp hữu hiệu trong cải tạo ao nuôi, tuy nhiên cần sử dụng một cách khoa học và hợp lý.

4. Dolomite (CaMg(CO3)2)

Dolomite (CaMg(CO3)2)

Dolomite (CaMg(CO3)2), hay còn gọi là đá vôi dolomit, là một khoáng chất tự nhiên chứa canxi và magie cacbonat. Với công thức hóa học độc đáo, Dolomite là một trong các loại vôi dùng trong thủy sản mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong việc cải thiện môi trường ao nuôi thủy sản:

• Dolomite là nguồn bổ sung canxi và magie thiết yếu, hai nguyên tố vi lượng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng và phát triển của tôm, cá và các sinh vật thủy sinh khác.
• Dolomite giúp ổn định độ pH của nước, tạo môi trường sống lý tưởng, hạn chế stress và tăng cường sức đề kháng cho vật nuôi.
• Dolomite còn cải thiện chất lượng nước bằng cách giảm độ đục, hấp thụ khí độc và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loài thực vật phù du có lợi.

Để đạt hiệu quả cao nhất, Dolomite nên được sử dụng theo hai cách chính:

• Bón lót ao nuôi trước khi thả giống, giúp tạo nền tảng môi trường ổn định ngay từ đầu. Liều lượng khuyến nghị thường dao động từ 15-20kg cho mỗi 1000m3 diện tích ao. Đá Dolomite nên được rải đều khắp đáy ao, đặc biệt chú trọng những vùng có dấu hiệu bùn đen hoặc còn đọng nước để tăng cường hiệu quả xử lý.
• Sử dụng định kỳ trong quá trình nuôi, đặc biệt sau những cơn mưa lớn hoặc khi các chỉ số môi trường có dấu hiệu bất ổn. Liều lượng sử dụng khuyến cáo định kỳ 7-10 ngày, nên bổ sung Dolomite với liều lượng 1-2kg/100m3.

Ưu điểm của Dolomite là gì?

Ưu điểm nổi bật của Dolomite là tính an toàn, hiệu quả lâu dài và giá thành hợp lý. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Dolomite có thể làm tăng độ cứng của nước, do đó không nên lạm dụng, đặc biệt trong ao nuôi các loài cá cảnh nhạy cảm với sự thay đổi môi trường.

So với các loại vôi khác như vôi nông nghiệp (CaCO3) hay vôi tôi (Ca(OH)2), Dolomite có ưu điểm vượt trội về khả năng cung cấp cả canxi và magie, đồng thời ít làm tăng pH đột ngột. Tuy nhiên, vôi nông nghiệp và vôi tôi lại có tác dụng nhanh hơn trong việc xử lý nước ao bị ô nhiễm nặng. Do đó, việc lựa chọn loại vôi phù hợp cần dựa trên nhu cầu cụ thể và điều kiện môi trường ao nuôi.

5. Cách sử dụng các loại vôi trong nuôi trồng thủy sản hiệu quả

Hướng dẫn sử dụng vôi trong thủy sản sao cho hiệu quả

Dưới đây là cách sử dụng vôi trong nuôi trồng thuỷ sản hiệu quả như: Tần suất sử dụng, liều lượng sử dụng và những tác hại khi bạn sử dụng vôi quá liều.  

Tần suất sử dụng

Tần suất sử dụng vôi tùy thuộc vào loại vôi và mục đích sử dụng. Với việc cải tạo ao, vôi thường được bón trước khi thả giống từ 10 - 15 ngày. Sau khi nuôi, tùy thuộc vào độ pH của nước mà người nuôi có thể điều chỉnh lượng vôi bổ sung để duy trì độ kiềm ổn định.

Liều lượng sử dụng

• CaO (vôi sống): Bón từ 7 - 10kg/100m², tuỳ vào độ pH hiện tại của ao nuôi.
• Ca(OH)₂ (vôi tôi): Bón từ 10 - 15kg/100m².
• CaCO₃ (đá vôi): Bón từ 20 - 30kg/100m².
• Dolomite: Bón từ 25 - 30kg/100m² để duy trì độ kiềm và khoáng chất trong ao.

Nếu bạn sử dụng vôi thuỷ sản quá nhiều vôi sẽ làm tăng độ kiềm và pH của nước lên cao, gây nguy hại cho tôm, cá.

Ngoài ra, việc tiếp xúc trực tiếp với vôi sống có thể gây bỏng da hoặc mắt đối với người sử dụng.

6. Những lưu ý khi sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản

Những lưu ý khi sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản

Dưới đây là một số lưu ý và tips hữu ích giúp bạn sử dụng vôi trong nuôi trồng thuỷ sản một cách an toàn và hiệu quả:

• Kiểm tra độ pH thường xuyên: Trước khi bón vôi, cần kiểm tra độ pH của nước để quyết định loại vôi và lượng vôi cần dùng. Điều này giúp tránh trường hợp bón quá nhiều gây sốc môi trường cho động vật.
• Bón vôi vào buổi chiều tối: Tốt nhất nên bón vôi vào buổi chiều tối khi nhiệt độ và ánh nắng giảm, giúp tránh tình trạng vôi phản ứng mạnh với ánh nắng mặt trời và làm tăng nhiệt độ nước ao.
• Phân bố vôi đều trên diện tích ao: Khi bón vôi, cần phân tán đều vôi trên toàn bộ diện tích ao để đảm bảo tác dụng đồng nhất và tránh những điểm bị tăng pH cục bộ.
• Không bón vôi trực tiếp vào tôm, cá: Việc bón vôi trực tiếp lên tôm, cá có thể gây kích ứng hoặc làm tôm, cá bị sốc môi trường. Cần thả vôi từ từ và hạn chế tác động trực tiếp lên sinh vật trong ao.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người nuôi cần kiểm tra chất lượng vôi trước khi sử dụng, tuân thủ đúng liều lượng và quan sát phản ứng của môi trường ao nuôi sau khi sử dụng. Bên cạnh đó, việc kết hợp sử dụng vôi với các biện pháp quản lý môi trường khác như kiểm soát thức ăn, xử lý chất thải và duy trì mật độ nuôi hợp lý cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe và năng suất vật nuôi.

Vôi không chỉ là một loại hóa chất thông thường mà còn là "trợ thủ đắc lực" không thể thiếu trong nuôi trồng thủy sản. Từ việc cải tạo môi trường ao nuôi đến việc phòng ngừa dịch bệnh, vôi đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn biết được các loại vôi thủy sản. Để đạt hiệu quả cao nhất, cần lựa chọn loại vôi phù hợp và kết hợp sử dụng với các biện pháp kỹ thuật khác.

Nếu bạn đang tìm kiếm nguồn cung cấp vôi chất lượng, hãy đến với Hóa Chất Gia Hoàng - địa chỉ uy tín, đạt chuẩn, luôn đồng hành cùng bà con nuôi trồng thủy sản trên con đường phát triển.

• CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ XUẤT NHẬP KHẨU GIA HOÀNG
• Địa chỉ: 33/111 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• VPGD: 33/B4 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• Email: hoangkimthangmt@gmail.com
• Website: https://ghgroup.com.vn
• Fanpage: www.facebook.com/congtyhoachatgiahoang
• Youtube: www.youtube.com/channel/UCBOSTqeC0m1Slv_YYqWh9hQ
•  Hotline: 0916047878