Xút Vảy Là Gì? Đặc Điểm, Tính Chất & Quy Trình Sản Xuất NaOH Flake

Trong thế giới hóa chất công nghiệp, Natri Hydroxit (NaOH) là một hợp chất nền tảng với vô vàn ứng dụng. Một trong những dạng phổ biến và được ưa chuộng nhất của hợp chất này chính là xút vảy. Vậy cụ thể xút vảy là gì, đặc tính ra sao và có vai trò quan trọng như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện và dễ hiểu nhất.

1. Xút vảy là gì?

Xút vảy (tên tiếng Anh là Caustic Soda Flakes)

Xút vảy (tên tiếng Anh là Caustic Soda Flakes) là tên gọi thương mại của hợp chất Natri Hydroxit (NaOH) ở dạng rắn. Đúng như tên gọi, chúng tồn tại dưới dạng những mảnh vảy mỏng, không đều, có màu trắng đặc trưng. Đây là một trong những hóa chất xút vảy cơ bản và quan trọng bậc nhất trong nhiều ngành công nghiệp.

• Tên gọi khác: Ngoài tên xút vảy, hóa chất này còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Caustic Soda Flakes, Sodium Hydroxide Flakes, Natri Hydroxit dạng vảy hay xút ăn da.
• Công thức hóa học: Công thức đại diện cho hợp chất này là NaOH.
• Phân loại: Trên thị trường, xút vảy naoh thường được phân loại dựa trên độ tinh khiết, trong đó loại 98% và 99% là phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất.

2. Tính chất vật lý của xút vảy NaOH

Tính chất vật lý của xút vảy NaOH

Để sử dụng hiệu quả và an toàn, việc nắm rõ các tính chất vật lý của xút vảy naoh là vô cùng cần thiết.

• Dạng và màu sắc: Là chất rắn có dạng vảy mỏng, màu trắng đục hoặc trắng trong, không có mùi.
• Độ tinh khiết: Sản phẩm chất lượng cao thường có hàm lượng NaOH nguyên chất từ 98% đến 99%.
• Khả năng tan: Xút vảy tan rất tốt trong nước, đặc biệt là nước lạnh. Ngoài ra, nó cũng có thể tan trong cồn, glycerin.
• Phản ứng tỏa nhiệt khi tan: Đây là một đặc tính cực kỳ quan trọng cần lưu ý. Quá trình hòa tan xút vảy naoh vào nước sẽ sinh ra một lượng nhiệt rất lớn, có thể làm dung dịch sôi lên đột ngột và bắn ra ngoài gây nguy hiểm.
• Tính hút ẩm (Hygroscopic): Hóa chất xút vảy có khả năng hút ẩm cực mạnh từ không khí. Nếu không được bảo quản trong bao bì kín, nó sẽ nhanh chóng hút hơi ẩm, bị chảy nước (hiện tượng chảy rữa), vón cục và làm giảm chất lượng sản phẩm.
• Điểm nóng chảy: Xút vảy có điểm nóng chảy ở khoảng 318 °C.

3. Tính chất hóa học của hoá chất xút vảy

Tính chất hóa học của hoá chất xút vảy

Bản chất hóa học của xút vảy quyết định đến các ứng dụng đa dạng của nó.

• Là một bazơ mạnh:
  • Tác dụng với axit: Xút vảy phản ứng mãnh liệt với các axit để tạo thành muối và nước. Đây là phản ứng trung hòa điển hình, ví dụ: NaOH + HCl → NaCl + H₂O.
  • Tác dụng với oxit axit: Nó dễ dàng phản ứng với các oxit axit như CO₂, SO₂ để tạo muối, ví dụ như phản ứng với khí CO₂ trong không khí: 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O.
• Tính ăn mòn:
  • Đây là lý do nó còn có tên là xút ăn da. Hóa chất xút vảy ăn mòn rất mạnh các hợp chất hữu cơ như giấy, vải, da, và cả da người.
  • Nó cũng ăn mòn một số kim loại lưỡng tính khi có sự hiện diện của nước. Ví dụ điển hình là khả năng hòa tan nhôm của xút vảy naoh. Khi tiếp xúc với nhôm (Al), NaOH sẽ phản ứng tạo ra Natri Aluminat và giải phóng khí Hydro (2NaOH + 2Al + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂↑). Đây là lý do tuyệt đối không được dùng các dụng cụ, thùng chứa bằng nhôm, kẽm để lưu trữ hay pha chế dung dịch xút.
• Phản ứng xà phòng hóa: Đây là một trong những ứng dụng lâu đời và quan trọng nhất. Xút vảy có khả năng thủy phân chất béo (dầu động vật, dầu thực vật) để tạo ra muối natri của axit béo (chính là xà phòng) và glycerol.

4. Quy trình sản xuất Xút vảy NaOH (Tổng quan)

Quy trình sản xuất xút vảy NaOH

Xút vảy (sodium hydroxide dạng vảy, công thức hóa học NaOH) là sản phẩm thu được sau quá trình cô đặc và làm rắn dung dịch NaOH lỏng. Quá trình sản xuất xút vảy về bản chất là quá trình điện phân muối ăn (NaCl) kết hợp với các bước xử lý nhiệt và làm khô tinh vi để tạo ra sản phẩm có độ tinh khiết cao, dạng vảy đều, dễ bảo quản.

Dưới đây là các bước tổng quát trong quy trình sản xuất xút vảy công nghiệp:

Nguyên liệu đầu vào: Muối ăn (NaCl):

• Muối ăn tinh khiết (có thể là muối mỏ hoặc muối biển đã loại bỏ tạp chất) được hòa tan trong nước để tạo thành dung dịch muối bão hòa – nguyên liệu đầu vào chính cho quá trình điện phân.

Điện phân dung dịch muối – Tạo NaOH lỏng:

• Dung dịch muối được đưa vào buồng điện phân (thường là điện phân bằng màng trao đổi ion).
• Quá trình điện phân tạo ra ba sản phẩm chính:
  • Xút lỏng (NaOH)
  • Khí Clo (Cl₂)
  • Khí Hidro (H₂)
• Dung dịch xút thu được từ giai đoạn này thường có nồng độ khoảng 30–35% và chứa một số tạp chất cần loại bỏ trước khi đưa đi cô đặc.

Tinh chế dung dịch NaOH:

• Dung dịch NaOH sau điện phân được đưa vào các hệ thống lọc, lắng và khử tạp chất kim loại nặng, clo dư và các ion không mong muốn.
• Sau tinh chế, dung dịch đạt tiêu chuẩn để cô đặc tiếp tục thành sản phẩm rắn.

Cô đặc NaOH lỏng:

• Dung dịch NaOH được đưa vào thiết bị bay hơi đa cấp (multi-effect evaporators) để loại bỏ phần lớn nước.
• Sau quá trình cô đặc, dung dịch đạt nồng độ khoảng 98–99% NaOH, chuẩn bị cho giai đoạn kết tinh và làm rắn.

Làm lạnh nhanh và tạo vảy:

• NaOH nóng chảy (dạng lỏng cô đặc) được làm lạnh nhanh bằng cách cho chảy lên trống quay làm mát hoặc băng tải thép lạnh.
• Khi tiếp xúc với bề mặt kim loại mát, NaOH kết tinh nhanh chóng thành các lớp mỏng, sau đó được cạo ra dưới dạng vảy rắn màu trắng.

Đóng gói và bảo quản:

• Xút vảy thành phẩm được chuyển qua hệ thống đóng bao tự động (thường là bao PP lót PE chống ẩm), định lượng theo khối lượng 25kg hoặc bao jumbo tùy nhu cầu.
• Sản phẩm phải được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc với không khí ẩm để hạn chế hiện tượng hút ẩm, đóng bánh hoặc mất tính kiềm.

5. Một số ứng dụng cơ bản của hoá chất xút vảy

Một số ứng dụng cơ bản của hoá chất xút vảy

Nhờ những tính chất đặc trưng, hóa chất xút vảy là một nguyên liệu không thể thiếu trong rất nhiều lĩnh vực:

• Công nghiệp giấy và bột giấy: Dùng để xử lý, nấu và tẩy trắng bột gỗ theo phương pháp Sulphate và Soda.
• Ngành dệt nhuộm: Xút vảy được dùng để xử lý vải thô, giúp vải bóng, dễ hấp thụ màu nhuộm và loại bỏ các tạp chất.
• Sản xuất xà phòng và chất tẩy rửa: Là thành phần chính trong phản ứng xà phòng hóa để sản xuất xà phòng bánh, xà phòng lỏng và nhiều loại chất tẩy rửa công nghiệp.
• Xử lý nước: Được sử dụng rộng rãi để điều chỉnh độ pH của nước, giúp các quá trình xử lý hóa lý như keo tụ, tạo bông diễn ra hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ loại bỏ các ion kim loại nặng.
• Công nghiệp hóa chất: Là nguyên liệu để sản xuất nhiều hóa chất khác như Natri Hypochlorite (Javen), Natri Photphat...
• Ngành dầu khí: Xút vảy naoh giúp điều chỉnh độ pH của dung dịch khoan và loại bỏ các hợp chất lưu huỳnh, axit trong quá trình tinh chế dầu mỏ.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Làm Xà Phòng Bằng NaOH Đơn Giản, Hiệu Quả

6. Lưu ý an toàn cơ bản khi sử dụng và bảo quản xút vảy

Lưu ý an toàn cơ bản khi sử dụng và bảo quản xút vảy

An toàn là ưu tiên hàng đầu khi làm việc với hóa chất xút vảy.

• An toàn cá nhân: Luôn luôn trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cá nhân (PPE) bao gồm kính bảo hộ chống hóa chất, găng tay cao su chịu kiềm, khẩu trang/mặt nạ phòng độc và quần áo bảo hộ dài tay khi tiếp xúc, dù chỉ là một lượng nhỏ.
• Pha loãng: Quy tắc vàng là "Luôn cho từ từ xút vảy vào nước, không bao giờ làm ngược lại". Việc đổ nước vào xút sẽ gây ra phản ứng tức thời, tỏa nhiệt dữ dội có thể gây nổ và bắn dung dịch nóng ra xung quanh. Nên pha trong các thùng chứa bằng nhựa chịu nhiệt hoặc thép không gỉ và khuấy đều.
• Bảo quản: Lưu trữ xút vảy ở nơi khô ráo, thoáng mát. Phải bảo quản trong bao bì kín, chắc chắn (thường là bao PP có lớp lót PE) để ngăn chặn việc xút vảy hút ẩm từ không khí gây vón cục và chảy nước. Để xa tầm tay trẻ em, xa các nguồn nhiệt, các chất dễ cháy và đặc biệt là các loại axit.
• Xử lý sự cố: Nếu hóa chất tiếp xúc với da, phải ngay lập tức rửa vùng da đó dưới vòi nước sạch trong ít nhất 15 phút. Nếu bị bắn vào mắt, cần rửa mắt liên tục bằng nước sạch và đến ngay cơ sở y tế gần nhất.

Xem thêm: Bột Xút (NaOH): Đặc Tính, Ứng Dụng, Cách Sử Dụng An Toàn

7. Hoá Chất Gia Hoàng - Nhà cung cấp Xút vảy chất lượng

Hoá Chất Gia Hoàng -- Nhà cung cấp xút vảy chất lượng

Hoá Chất Gia Hoàng thấu hiểu rằng chất lượng của xút vảy naoh ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất và sự an toàn của khách hàng. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành, chúng tôi cam kết:

• Cung cấp sản phẩm xút vảy có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, độ tinh khiết cao và ổn định.
• Sản phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật, được đóng gói cẩn thận, đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển và lưu trữ.
• Đội ngũ tư vấn viên tận tâm, sẵn sàng hỗ trợ kỹ thuật, giải đáp mọi thắc mắc về sản phẩm và các biện pháp an toàn.

Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn xút vảy là gì cũng như các đặc tính và vai trò quan trọng của nó. Đây thực sự là một hóa chất xút vảy đa năng, mạnh mẽ nhưng cũng đòi hỏi sự cẩn trọng cao khi sử dụng. Việc trang bị đầy đủ kiến thức chính là chìa khóa để khai thác tối đa hiệu quả và đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Nếu bạn đang tìm kiếm một nhà cung cấp xút vảy naoh uy tín và chất lượng, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia của Hoá Chất Gia Hoàng để được tư vấn chi tiết hơn hoặc tham khảo thêm các sản phẩm hóa chất công nghiệp khác. 

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ XUẤT NHẬP KHẨU GIA HOÀNG

• Địa chỉ: 33/111 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• VPGD: 33/B4 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• Email: hoangkimthangmt@gmail.com
• Website: https://ghgroup.com.vn 
• Hotline: 0916047878