Acid Citric Là Gì? Axit Citric Có Tác Dụng Gì? Cùng Tìm Hiểu

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường xuyên tiếp xúc với nhiều loại hóa chất khác nhau, trong đó acid citric là một cái tên vô cùng quen thuộc. Từ gian bếp đến phòng tắm, từ công nghiệp thực phẩm đến ngành mỹ phẩm, axit citric hiện diện ở khắp mọi nơi. Tuy nhiên, bạn đã thực sự hiểu rõ acid citric là gì, axit citric có tác dụng gì? Bài viết này được Hóa Chất Gia Hoàng biên soạn với mục đích cung cấp cho bạn một cái nhìn toàn diện, chi tiết về acid citric. Chúng tôi sẽ cùng bạn khám phá những công dụng đa dạng của axit citric trong thực phẩm, làm đẹp, vệ sinh nhà cửa, thậm chí là trong các ngành công nghiệp khác. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ đề cập đến những lưu ý quan trọng để bạn sử dụng axit citric một cách an toàn, hiệu quả.

1. Axit citric là gì?

Acid citric là axit hữu cơ yếu

Acid citric là một axit hữu cơ yếu, tồn tại tự nhiên trong nhiều loại trái cây, rau quả, đặc biệt là các loại quả có múi như chanh, cam, bưởi. Về mặt hóa học, nó được biết đến với công thức phân tử là C6H8O7. Cấu trúc của acid citric bao gồm ba nhóm carboxyl (-COOH), chính điều này mang lại cho nó những tính chất axit đặc trưng, khả năng tạo phức với kim loại, đóng góp vào nhiều tác dụng của axit citric.

Nguồn gốc tự nhiên và quy trình sản xuất công nghiệp: Trong tự nhiên, acid citric được tìm thấy với hàm lượng cao trong các loại quả như chanh, cam, bưởi. Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu sử dụng lớn trong công nghiệp, axit citric chủ yếu được sản xuất thông qua quá trình lên men công nghiệp. Quá trình này thường sử dụng các loại nấm mốc như Aspergillus niger để chuyển hóa đường (thường là glucose hoặc sucrose) thành axit citric. Sau quá trình lên men, axit citric được tách ra, tinh chế, làm khô để thu được sản phẩm cuối cùng.

Axit citric có hai dạng tồn tại phổ biến là dạng bột, dạng lỏng.

• Dạng bột: Đây là dạng phổ biến nhất của acid citric, thường có màu trắng, không mùi, dễ tan trong nước. Axit citric dạng bột thường được sử dụng trong thực phẩm, đồ uống, dược phẩm, các ứng dụng công nghiệp khác.
• Dạng lỏng: Axit citric dạng lỏng thường là dung dịch axit citric trong nước, với nồng độ khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Dạng lỏng thường được sử dụng trong các ứng dụng cần độ chính xác cao về nồng độ, chẳng hạn như trong sản xuất mỹ phẩm hoặc trong các quy trình vệ sinh công nghiệp.

Việc hiểu rõ axit citric là gì, từ cấu trúc hóa học đến nguồn gốc, các dạng tồn tại, là nền tảng quan trọng để chúng ta tiếp tục khám phá sâu hơn về những công dụng, ứng dụng axit citric trong các phần tiếp theo.

Xem thêm: Axit Citric Có Ở Đâu? Trong Quả Nào? Quả Giàu Axit Citric Nhất

2. Công dụng của axit citric trong thực phẩm

Tác dụng của axit citric trong thực phẩm như chất bảo quản, chất tạo vị chua

Một trong những lĩnh vực ứng dụng rộng rãi, quan trọng nhất của acid citric chính là ngành công nghiệp thực phẩm. Nhờ những đặc tính ưu việt, acid citric đóng vai trò không thể thiếu trong việc nâng cao chất lượng, hương vị, thời gian bảo quản của nhiều loại sản phẩm. Vậy cụ thể, axit citric có tác dụng gì trong lĩnh vực này?

Axit citric là một chất bảo quản tự nhiên hiệu quả, giúp kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm bằng cách ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc.

• Cơ chế hoạt động: Axit citric làm giảm độ pH của môi trường, tạo ra một môi trường không thuận lợi cho sự sinh trưởng, phát triển của vi sinh vật gây hại. Ngoài ra, nó còn phá vỡ cấu trúc tế bào của vi khuẩn, nấm mốc, ức chế sự phát triển của chúng.
• Ví dụ cụ thể: Acid citric được sử dụng rộng rãi trong đồ hộp (như rau củ quả đóng hộp, cá hộp), mứt, thạch, nước giải khát (như nước ngọt, nước trái cây) để ngăn ngừa hư hỏng, kéo dài thời gian bảo quản.

Chất tạo vị chua: Axit citric mang đến vị chua tự nhiên, tươi mát cho thực phẩm, đồ uống, giúp tăng thêm hương vị hấp dẫn cho sản phẩm. Ví dụ, acid citric được sử dụng phổ biến trong sản xuất kẹo, nước chanh, các loại salad trộn, gia vị, nước sốt để tạo vị chua đặc trưng.

Chất điều chỉnh độ pH: Axit citric có khả năng điều chỉnh độ pH của thực phẩm, giúp duy trì độ ổn định, chất lượng của sản phẩm trong quá trình sản xuất, bảo quản. Ví dụ, axit citric được sử dụng trong sản xuất phô mai, sữa chua để điều chỉnh độ pH, giúp quá trình đông tụ sữa diễn ra tốt hơn, tạo ra sản phẩm có cấu trúc, hương vị mong muốn.

Nghiên cứu khoa học về tác dụng của acid citric trong thực phẩm:

• Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Journal of Food Science cho thấy rằng việc bổ sung axit citric vào nước ép táo làm giảm sự phát triển của vi khuẩn E. coli O157:H7, một loại vi khuẩn gây bệnh nguy hiểm.
• Một nghiên cứu khác trên Tạp chí International Journal of Food Microbiology cho thấy rằng axit citric hiệu quả trong việc ức chế sự phát triển của nấm mốc trên bề mặt bánh mì.

3. Công dụng của axit citric trong làm đẹp

Ứng dụng axit citric trong làm đẹp như tẩy tế bào chết, chất chống oxy hóa

Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực thực phẩm, acid citric còn là một thành phần quen thuộc, mang lại nhiều lợi ích trong ngành công nghiệp mỹ phẩm, chăm sóc cá nhân. Vậy, axit citric có tác dụng gì đối với làn da, mái tóc của chúng ta?

• Tẩy tế bào chết: Axit citric là một chất tẩy tế bào chết hóa học nhẹ nhàng, giúp loại bỏ lớp tế bào da chết trên bề mặt, mang lại làn da sáng mịn, tươi trẻ hơn.
  • Cơ chế hoạt động: Axit citric thuộc nhóm AHA (Alpha Hydroxy Acid), hoạt động bằng cách phá vỡ các liên kết giữa các tế bào da chết, giúp chúng dễ dàng bong tróc hơn.
  • Cách sử dụng: Axit citric thường được sử dụng trong các sản phẩm tẩy tế bào chết như kem tẩy tế bào chết, gel tẩy tế bào chết, mặt nạ.
  • Lưu ý: Khi sử dụng các sản phẩm chứa acid citric, bạn nên bắt đầu với nồng độ thấp, tăng dần khi da đã quen. Luôn sử dụng kem chống nắng vào ban ngày để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, vì axit citric làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng.
• Chất chống oxy hóa: Axit citric có khả năng chống oxy hóa, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa da, giảm thiểu các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, đốm nâu. Axit citric thường được thêm vào các sản phẩm chăm sóc da như kem dưỡng da, serum, giúp tăng cường khả năng bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.
• Điều chỉnh độ pH cho da: Acid citric giúp duy trì độ pH lý tưởng cho da (khoảng 5.5), giúp da khỏe mạnh hơn, giảm thiểu tình trạng khô da, kích ứng, mụn trứng cá. Axit citric thường được sử dụng trong các sản phẩm như toner, sữa rửa mặt để cân bằng độ pH cho da sau khi rửa mặt.

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Journal of Cosmetic Dermatology cho thấy rằng việc sử dụng hóa chất acid citric với nồng độ 10% trong 12 tuần cải thiện đáng kể tình trạng da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời, giảm nếp nhăn, tăng độ đàn hồi của da. Một nghiên cứu khác trên Tạp chí International Journal of Cosmetic Science cho thấy rằng axit citric có khả năng làm sáng da, giảm sự xuất hiện của các đốm sắc tố.

Xem thêm: Tác Dụng Của Citric Acid Trong Mỹ Phẩm Mà Bạn Không Ngờ Tới

4. Công dụng của axit citric trong vệ sinh nhà cửa

Hóa chất acid citric trong vệ sinh nhà cửa

Bên cạnh những ứng dụng acid citric trong thực phẩm, mỹ phẩm, hóa chất acid citric còn là một trợ thủ đắc lực trong việc vệ sinh, làm sạch nhà cửa một cách tự nhiên, hiệu quả. Khả năng tẩy rửa, khử mùi của nó khiến hóa chất acid citric trở thành một giải pháp thay thế an toàn cho nhiều hóa chất tẩy rửa công nghiệp mạnh.

• Chất tẩy rửa tự nhiên: Axit citric có khả năng loại bỏ vết bẩn, cặn vôi, rỉ sét trên nhiều bề mặt khác nhau trong nhà. Pha loãng hóa chất acid citric với nước (tỷ lệ tùy thuộc vào độ bẩn của bề mặt), xịt lên bề mặt cần làm sạch, để trong vài phút, sau đó lau lại bằng khăn sạch. Bạn sử dụng dung dịch acid citric để làm sạch bồn rửa, vòi nước, gạch men, các bề mặt khác bị bám bẩn hoặc cặn vôi.
• Khử mùi: Axit citric có khả năng khử mùi hôi hiệu quả trong tủ lạnh, lò vi sóng, nhà vệ sinh, các không gian kín khác. Để khử mùi trong tủ lạnh hoặc lò vi sóng, bạn đặt một bát dung dịch axit citric loãng bên trong. Để khử mùi trong nhà vệ sinh, bạn xịt dung dịch axit citric vào không khí hoặc đổ trực tiếp vào bồn cầu.
• Làm sạch đồ gia dụng: Acid citric được sử dụng để làm sạch các đồ gia dụng như ấm đun nước, máy giặt, bồn rửa, giúp loại bỏ cặn vôi, các chất bẩn tích tụ.
• Cách sử dụng:
  • Ấm đun nước: Đổ nước vào ấm đến mức có cặn, thêm 1-2 muỗng canh bột axit citric. Đun sôi dung dịch, sau đó để nguội trong khoảng 15-30 phút. Đổ bỏ dung dịch, tráng lại ấm vài lần bằng nước sạch.
  • Máy giặt: Cho khoảng 100-200 gram bột acid citric vào ngăn chứa bột giặt hoặc trực tiếp vào lồng giặt (máy giặt không có quần áo). Chạy một chu trình giặt hoàn chỉnh với nước nóng để làm sạch cặn bẩn, khử mùi.
  • Bồn rửa: Rắc bột axit citric lên bề mặt bồn rửa bị ố hoặc bám cặn, thêm một chút nước để tạo thành hỗn hợp sệt, để yên trong vài phút rồi dùng miếng bọt biển chà sạch, rửa lại.
  • Ví dụ cụ thể: Ấm siêu tốc bị đóng một lớp cặn trắng dày ở đáy sau một thời gian sử dụng trở nên sạch bong, sáng bóng sau khi được vệ sinh bằng hóa chất acid citric.

Những ứng dụng acid citric trong vệ sinh nhà cửa cho thấy đây là một lựa chọn thông minh, vừa hiệu quả, vừa thân thiện với môi trường, an toàn hơn so với nhiều hóa chất tẩy rửa mạnh. Tác dụng của axit citric trong việc đánh bay cặn bẩn và khử mùi thực sự rất đáng kinh ngạc.

5. Tác dụng của axit citric đối với sức khỏe 

Tác dụng của axit citric đối với sức khỏe 

Ngoài các ứng dụng phổ biến trong thực phẩm, mỹ phẩm và vệ sinh, acid citric cũng được ghi nhận có một số lợi ích tiềm năng đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần tiếp cận những thông tin này một cách thận trọng và hiểu rằng acid citric không phải là thuốc chữa bệnh.

Lợi ích tiềm năng:

• Hỗ trợ tiêu hóa: Axit citric kích thích sản xuất enzyme tiêu hóa, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa thức ăn và giảm các triệu chứng khó tiêu, đầy hơi.
• Tăng cường hấp thụ khoáng chất: Acid citric giúp cơ thể hấp thụ một số khoáng chất quan trọng như canxi và magie tốt hơn.
• Chống oxy hóa: Hóa chất acid citric có khả năng chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra.

Tác dụng phụ:

• Gây kích ứng dạ dày: Ở một số người, đặc biệt là những người có tiền sử bệnh dạ dày, axit citric gây khó chịu, ợ nóng, hoặc làm tăng các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
• Ảnh hưởng đến men răng: Tiêu thụ quá nhiều acid citric làm mòn men răng, gây ra tình trạng răng nhạy cảm và tăng nguy cơ sâu răng.

Lưu ý quan trọng:

• Nếu bạn còn bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là các bệnh liên quan đến dạ dày hoặc răng miệng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng axit citric với mục đích chữa bệnh hoặc bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày.
• Không nên tiêu thụ quá nhiều acid citric, đặc biệt là từ các nguồn thực phẩm và đồ uống chế biến sẵn.
• Sau khi tiêu thụ các loại thực phẩm hoặc đồ uống có chứa axit citric, nên súc miệng bằng nước sạch để giảm thiểu tác động của axit lên men răng.

6. Các ứng dụng khác của axit citric

Các ứng dụng khác của axit citric

Ngoài những lĩnh vực chính đã được đề cập như thực phẩm, mỹ phẩm và vệ sinh gia đình, acid citric còn chứng tỏ sự linh hoạt và hữu ích của mình trong nhiều ngành công nghiệp khác. Những ứng dụng axit citric này tuy ít được biết đến hơn nhưng cũng đóng góp những vai trò quan trọng.

Trong ngành dược phẩm:

• Chất điều chỉnh độ pH trong thuốc: Axit citric được sử dụng để điều chỉnh độ pH của các loại thuốc, giúp đảm bảo tính ổn định, hiệu quả của thuốc.
• Chất bảo quản trong thuốc: Acid citric có tác dụng kháng khuẩn, chống oxy hóa, giúp kéo dài thời hạn sử dụng của thuốc.

Trong ngành nông nghiệp:

• Chất điều chỉnh độ pH cho đất: Axit citric được sử dụng để điều chỉnh độ pH của đất, giúp cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây trồng.
• Chất kích thích tăng trưởng cho cây trồng: Một số nghiên cứu cho thấy rằng acid citric kích thích sự tăng trưởng, phát triển của cây trồng, đặc biệt là trong điều kiện đất nghèo dinh dưỡng.

Trong ngành dệt may: Axit citric được sử dụng như một chất cầm màu trong quá trình nhuộm vải, giúp màu sắc bám dính tốt hơn vào sợi vải, tăng độ bền màu của sản phẩm.

Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá những công dụng đa dạng, tuyệt vời của axit citric trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ thực phẩm, làm đẹp, vệ sinh nhà cửa cho đến dược phẩm, nông nghiệp, dệt may. acid citric không chỉ là một chất phụ gia thực phẩm thông thường, mà còn là một "trợ thủ đắc lực" trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta cần sử dụng acid citric một cách thông minh, an toàn. Hãy luôn tìm hiểu kỹ thông tin về cách sử dụng, liều lượng, các lưu ý quan trọng trước khi áp dụng axit citric cho bất kỳ mục đích nào. Đặc biệt, nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế trước khi sử dụng acid citric với mục đích chữa bệnh. Hy vọng rằng bài viết này Hóa Chất Gia Hoàng đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích, giúp bạn hiểu rõ hơn về acid citric. Hãy tận dụng những lợi ích mà axit citric mang lại một cách an toàn, hiệu quả, để cuộc sống của bạn trở nên tốt đẹp hơn!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ XUẤT NHẬP KHẨU GIA HOÀNG

• Địa chỉ: 33/111 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• VPGD: 33/B4 Tô Ký, Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
• Email: hoangkimthangmt@gmail.com
• Website: https://ghgroup.com.vn 
• Hotline: 0916047878​​