Với 10 năm kinh nghiệm trong ngành nhập khẩu và phân phối hóa chất, Hoá Chất Gia Hoàng hiểu rằng việc vận hành hiệu quả một hệ thống xử lý nước thải phụ thuộc rất lớn vào khâu chuẩn bị và định lượng hóa chất. Nắm vững cách pha hóa chất xử lý nước thải không chỉ quyết định chất lượng nước đầu ra mà còn là yếu tố cốt lõi để đảm bảo an toàn cho người vận hành và bảo vệ thiết bị. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết, chuyên sâu và thực tiễn nhất.
1. Nguyên tắc chung bắt buộc khi pha hóa chất xử lý nước thải

Nguyên tắc chung bắt buộc khi pha hóa chất xử lý nước thải
Trước khi bắt đầu bất kỳ công việc pha chế nào, việc tuân thủ các nguyên tắc nền tảng là điều kiện tiên quyết để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
-
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và Bảng chỉ dẫn an toàn hóa chất (MSDS): Mỗi loại hóa chất đều có đặc tính lý hóa, mức độ nguy hiểm và yêu cầu xử lý riêng. MSDS (Material Safety Data Sheet) là tài liệu không thể bỏ qua, cung cấp thông tin chi tiết về nhận dạng hóa chất, các mối nguy hại, biện pháp sơ cứu, thiết bị bảo hộ cần thiết và quy trình xử lý sự cố. Luôn tham khảo MSDS và quy trình vận hành tiêu chuẩn (SOP) của nhà máy trước khi tiến hành.
-
Xác định nồng độ dung dịch cần pha: Nồng độ pha chế không phải là một con số tùy ý. Nó phải được xác định dựa trên yêu cầu công nghệ của hệ thống và lý tưởng nhất là thông qua kết quả thử nghiệm Jartest. Phép thử Jartest mô phỏng quá trình keo tụ - tạo bông trong các cốc nhỏ, giúp tìm ra liều lượng hóa chất tối ưu cho chất lượng nước đầu vào tại thời điểm đó, tránh lãng phí và đảm bảo hiệu quả xử lý cao nhất.
-
Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, thiết bị và đồ bảo hộ lao động: Sự chuẩn bị chu đáo là một nửa của thành công. Đảm bảo mọi thứ từ bồn chứa, máy khuấy, cân, đến các dụng cụ đo lường và đặc biệt là đồ bảo hộ cá nhân đều sẵn sàng và ở trong tình trạng tốt nhất.
-
Đảm bảo an toàn khu vực pha chế: Khu vực pha chế phải được thiết kế để giảm thiểu rủi ro: sàn không trơn trượt, hệ thống thông gió hoạt động tốt để hút hơi/khí độc, có lối thoát hiểm thông thoáng, và trang bị sẵn các thiết bị ứng cứu khẩn cấp như vòi sen an toàn, bồn rửa mắt.
2. Chuẩn bị trước khi pha chế hóa chất

Chuẩn bị trước khi pha chế hóa chất
Công tác chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp quá trình pha chế diễn ra suôn sẻ, chính xác và an toàn.
-
Thiết bị và dụng cụ cần thiết
-
Bồn pha chế: Phải làm từ vật liệu kháng hóa chất như nhựa PP/PVC, Composite. Dung tích bồn phải phù hợp với lượng dung dịch cần pha.
-
Máy khuấy: Cần có khả năng điều chỉnh tốc độ. Cánh khuấy phải phù hợp với độ nhớt và đặc tính của dung dịch (ví dụ: khuấy nhẹ, tốc độ chậm cho hoá chất Polymer; khuấy mạnh, tốc độ nhanh cho PAC).
-
Bơm định lượng: Để châm chính xác lượng dung dịch hóa chất vào hệ thống.
-
Dụng cụ đo lường: Cân điện tử có độ chính xác cao, cốc đong chia vạch, phễu, nhiệt kế, máy đo pH.
-
Đồ bảo hộ lao động (BHLĐ): Tuyệt đối không được bỏ qua BHLĐ. Tùy vào loại hóa chất mà mức độ trang bị sẽ khác nhau.
-
Hóa chất thông thường: Găng tay cao su, kính bảo hộ, khẩu trang, quần áo bảo hộ dài tay.
-
Hóa chất ăn mòn cao (Axit mạnh, Xút vảy): Bắt buộc sử dụng găng tay chống hóa chất chuyên dụng (loại Neoprene, Nitrile), kính bảo hộ che kín, mặt nạ phòng độc có phin lọc phù hợp, tạp dề/quần áo chống axit, ủng cao su.
-
Nguồn nước pha chế: Nên sử dụng nước sạch, không chứa tạp chất hữu cơ, cặn lơ lửng hay các ion kim loại lạ. Nước máy hoặc nước đã qua xử lý sơ bộ là lựa chọn lý tưởng, vì tạp chất trong nước có thể phản ứng với hóa chất xử lý nước thải, làm giảm hiệu quả của chúng.
3. Hướng dẫn cách pha hóa chất xử lý nước thải phổ biến
Mỗi loại hóa chất có một kỹ thuật pha chế riêng biệt. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho các loại thông dụng nhất.
-
Cách pha chế hóa chất keo tụ (PAC, Phèn nhôm)
-
Đặc điểm: Thường ở dạng bột màu vàng chanh hoặc dạng lỏng màu vàng nâu.
-
Quy trình pha: Cho nước vào bồn pha trước, sau đó bật máy khuấy. Từ từ cho hóa chất PAC hoặc phèn vào, khuấy đều với tốc độ nhanh cho đến khi bột tan hoàn toàn thành dung dịch đồng nhất.
-
Nồng độ khuyến nghị: 5-10% đối với dung dịch PAC, 2-5% đối với PAC dạng bột.
-
Ví dụ thực tế: Để pha 500L dung dịch PAC 10% từ PAC bột 30%, bạn cần tính toán như sau:
-
Lượng PAC nguyên chất cần có: 500L * 10% = 50 kg.
-
Lượng PAC bột 30% cần dùng: 50 kg / 30% = 166.7 kg.
-
Thực hiện: Đổ khoảng 350L nước vào bồn, bật máy khuấy, sau đó cho từ từ 166.7 kg PAC bột vào, khuấy đều cho tan hết rồi châm thêm nước cho đủ 500L.

Cách pha hoá chất xử lý nước thải với PAC
-
Cách pha chế hóa chất tạo bông (Polymer Anion/Cation)
-
Đặc điểm: Dạng bột mịn màu trắng hoặc dạng nhũ tương màu trắng sữa.
-
Quy trình pha: Đây là hóa chất khó pha nhất.
-
Polymer bột: Bật máy khuấy ở tốc độ rất chậm (40-60 vòng/phút). Rắc từ từ polymer anion hoặc polymer cation lên bề mặt dòng nước xoáy do cánh khuấy tạo ra. Việc rắc từ từ, đều tay là cực kỳ quan trọng để tránh polymer bị vón cục (hiện tượng mắt cá). Sau khi cho hết lượng bột, tiếp tục khuấy nhẹ trong khoảng 30-60 phút để các chuỗi polymer ngậm nước và duỗi thẳng hoàn toàn.
-
Polymer nhũ tương: Pha loãng với nước theo tỷ lệ khuyến nghị của nhà sản xuất, sau đó khuấy nhẹ.
-
Nồng độ khuyến nghị: Rất thấp, chỉ từ 0.1-0.3%. Dung dịch polymer rất nhớt và chỉ nên sử dụng trong vòng 24 giờ.
-
Lưu ý quan trọng: Tốc độ khuấy quá nhanh sẽ phá vỡ các mạch polymer dài, làm giảm hiệu quả tạo bông. Thời gian ngâm ủ đủ lâu đảm bảo polymer được kích hoạt hoàn toàn.

Cách pha hoá chất xử lý nước thải với Polymer Anion
-
Cách pha chế hóa chất điều chỉnh pH (NaOH, HCl, H2SO4)
-
Đặc điểm: Xút vảy NaOH ở dạng rắn, các loại axit thường ở dạng lỏng, rất nguy hiểm.
-
Quy trình pha:
-
Đối với NaOH rắn: Cho nước vào bồn trước. Cho từ từ từng lượng nhỏ NaOH vào nước và khuấy đều. Phản ứng này tỏa nhiệt rất mạnh, cần để dung dịch nguội bớt trước khi sử dụng. Tuyệt đối không làm ngược lại (không cho nước vào xút).
-
Đối với axit (HCl, H2SO4): Rót từ từ axit vào nước, khuấy nhẹ nhàng. Tuyệt đối không làm ngược lại (không cho nước vào axit), vì sẽ gây sôi đột ngột và bắn axit ra ngoài.
-
Nồng độ khuyến nghị: 5-20%, tùy thuộc vào độ pH của nước thải cần điều chỉnh.
-
Cảnh báo: Đây là các hóa chất công nghiệp có tính ăn mòn và gây bỏng nặng. Luôn trang bị đầy đủ BHLĐ cấp độ cao. Nếu bị bắn vào da hoặc mắt, phải ngay lập tức rửa dưới vòi nước sạch liên tục trong ít nhất 15-20 phút và đến cơ sở y tế gần nhất.

Cách pha chế hóa chất điều chỉnh pH cho H2SO4
-
Cách pha chế hóa chất khử trùng (Javen - NaClO)
-
Đặc điểm: Dạng lỏng, có mùi hắc đặc trưng của Clo.
-
Quy trình pha: Thường chỉ cần pha loãng trực tiếp với nước sạch để đạt nồng độ Clo hoạt tính mong muốn.
-
Nồng độ khuyến nghị: 1-5%, tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm vi sinh của nước thải.
-
Lưu ý: Javen dễ bị phân hủy bởi ánh sáng và nhiệt độ, làm giảm nồng độ Clo. Dung dịch sau pha cần được chứa trong bồn kín, đặt ở nơi thoáng mát và sử dụng trong thời gian ngắn.

Cách pha chế hóa chất khử trùng Javen - NaClO
Xem thêm: Cách Pha PAC (Poly Aluminium Chloride) Cho Xử Lý Nước Thải Hiệu Quả Chuẩn Xác
4. Kiểm tra và bảo quản dung dịch hóa chất đã pha

Kiểm tra và bảo quản dung dịch hóa chất đã pha
-
Kiểm tra chất lượng dung dịch sau pha
-
Cảm quan: Dung dịch phải trong, đồng nhất, không có cặn (với PAC, phèn), không bị vón cục (với polymer).
-
Đo lường: Sử dụng giấy pH hoặc máy đo pH để kiểm tra dung dịch axit/bazơ. Có thể dùng tỷ trọng kế để kiểm tra nhanh nồng độ một số dung dịch.
-
Bảo quản dung dịch hóa chất
- Lưu trữ trong các bồn chứa chuyên dụng, có nắp đậy kín, đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
- Bắt buộc phải dán nhãn rõ ràng: Tên hóa chất, nồng độ, ngày pha, người pha.
- Dung dịch hóa chất xử lý nước thải sau khi pha loãng thường có thời hạn sử dụng ngắn. Ví dụ, dung dịch polymer chỉ hiệu quả nhất trong 24 giờ, dung dịch Javen cũng giảm hoạt tính nhanh chóng.
5. Các lưu ý quan trọng và biện pháp an toàn khi pha chế hóa chất

Các lưu ý quan trọng và biện pháp an toàn khi pha chế hóa chất
- Luôn ghi nhớ quy tắc "Từ từ cho hóa chất vào nước", đặc biệt với axit và xút.
- Đảm bảo khu vực làm việc luôn thông thoáng.
- Kiểm tra tình trạng hoạt động của vòi sen an toàn và bồn rửa mắt khẩn cấp trước mỗi ca làm việc.
- Nhân sự vận hành phải được đào tạo bài bản về an toàn hóa chất và quy trình xử lý sự cố tràn đổ.
- Chất thải, bao bì hóa chất phải được thu gom và xử lý theo đúng quy định về quản lý chất thải nguy hại.
Xem thêm: Các phương pháp xử lý nước thải công nghiệp và sinh hoạt
Việc nắm vững cách pha hóa chất xử lý nước thải đúng kỹ thuật và tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của toàn bộ hệ thống. Nó không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí vận hành, đảm bảo chất lượng nước xả thải mà còn bảo vệ sức khỏe của chính bạn và những người xung quanh.
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, việc lựa chọn nhà cung cấp hóa chất xử lý nước thải uy tín và nhận được tư vấn kỹ thuật chuyên sâu là vô cùng quan trọng. Tại Hoá Chất Gia Hoàng, chúng tôi không chỉ nhập khẩu và phân phối hóa chất chất lượng mà còn sẵn sàng đồng hành, tư vấn kỹ thuật để bạn có thể vận hành hệ thống một cách tối ưu nhất.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ XUẤT NHẬP KHẨU GIA HOÀNG
Địa chỉ: 33/111 Tô Ký, Phường Trung Mỹ Tây, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam.
VPGD: 33/B4 Tô Ký, Phường Trung Mỹ Tây, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Email: hoangkimthangmt@gmail.com
Website: https://ghgroup.com.vn
Hotline: 0916047878